Βιταμίνη D στην εγκυμοσύνη: ποιά η χρησιμότητά της και τι προκαλεί η έλλειψή της;

Η βιταμίνη D είναι μια λιποδιαλυτή βιταμίνη, η οποία  επηρεάζει την έκφραση  πολλών  γονιδίων καθώς  και την ομοιόσταση του ασβεστίου, συμβάλλοντας στην καλή υγεία των οστών.
Παράγεται φυσικά από τον οργανισμό μας,  όταν η ηλιακή ακτινοβολία έρχεται σε επαφή με το δέρμα μας και στην συνέχεια μεταβολίζεται από τα νεφρά και το ήπαρ, στην ενεργή της μορφή, την 1,25 διυδρόξυ βιταμίνη D.

Γιατί είναι σημαντική η βιταμίνη D;

• Συμβάλλει στην απορρόφηση του ασβεστίου και του φωσφόρου.
• Προστατεύει από την οστεοπόρωση, την οστεομαλακία και από κατάγματα.
• Διευκολύνει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και προστατεύει από λοιμώξεις.
• Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D είναι απαραίτητη για τη σωστή ανάπτυξη των οστών και των δοντιών.
• Συμβάλλει στην προστασία από παθήσεις όπως σκλήρυνση κατά πλάκας, συστηματικός ερυθηματώδης λύκος και ρευματοειδή αρθρίτιδα.
• Προστατεύει από καρδιοπάθειες και υπέρταση.
• Συμβάλει στην καλή λειτουργία του μυϊκού συστήματος.
• Η ανεπάρκεια της βιταμίνης D σχετίζεται με αυξημένη ανοχή στην γλυκόζη και εμφάνιση σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου ΙΙ.
• Η πρόσληψη βιταμίνης D συμβάλλει στην απώλεια λίπους.
• Συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ενδοκρινολογικού συστήματος.
• Η ανεπάρκεια βιταμίνης D  μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του παχέος εντέρου και του μαστού.
• Η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης D φαίνεται να βοηθά στην διαχείριση της ατοπικής δερματίτιδας και της Νόσου Crohn.

Η περίοδος της εγκυμοσύνης είναι ιδιαίτερα απαιτητική τόσο ενεργειακά όσο και σε επίπεδο θρεπτικών συστατικών, βιταμινών και ιχνοστοιχείων.
Η έγκυος θα πρέπει να αυξήσει της θερμίδες που προσλαμβάνει, ανάλογα με το τρίμηνο της κύησης  και το σωματικό της βάρος πριν μείνει έγκυος και ταυτόχρονα να φροντίσει να έχει μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή, από την οποία να λαμβάνει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά και βιταμίνες.

Μια από τις πολύ σημαντικές βιταμίνες κατά την εγκυμοσύνη είναι η βιταμίνη D.
Ας δούμε ποια είναι η χρησιμότητα της και τι μπορεί να συμβεί εάν υπάρχει έλλειψη.

Ποια η χρησιμότητα της βιταμίνης D στην εγκυμοσύνη;

Η Βιταμίνη D σχετίζεται κυρίως με τον μεταβολισμό του ασβεστίου και την καλή κατάσταση του μυοσκελετικού συστήματος και ειδικότερα των οστών.

Η βιταμίνη D ανήκει στις στερόλες και ο ρόλος της είναι να αυξάνει την απορρόφηση του ασβεστίου, του φωσφόρου, του σιδήρου, του μαγνησίου και του ψευδαργύρου.

Ταυτόχρονα, συμβάλλει στην καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος.

Τέλος,  είναι ιδιαίτερα σημαντική για την ανάπτυξη του σκελετού του εμβρύου, ενώ οι αποθήκες της μητέρας σε βιταμίνη D στην εγκυμοσύνη χρησιμεύουν για τη δημιουργία των αντίστοιχων αποθηκών που θα δημιουργήσει το έμβρυο.

Ποίες είναι οι επιπτώσεις από την έλλειψη της βιταμίνης D στην εγκυμοσύνη;

Η σοβαρή ανεπάρκεια της βιταμίνης D σχετίζεται με αυξημένα ποσοστά εμφάνισης σακχαρώδη διαβήτη κύησης, προεκλαμψίας, γέννησης εμβρύων με χαμηλό βάρος για την ηλικία κύησης και ενδομήτριου θανάτου.

Ακόμη, λόγω της οστεομαλακίας, που δημιουργείται διότι η βιταμίνη D συμβάλλει στην απορρόφηση του ασβεστίου, υπάρχει αυξημένη πιθανότητα κεφαλοπυελικής δυσαναλογίας που οδηγεί συχνά σε μη εξέλιξη του τοκετού και σε αυξημένα ποσοστά καισαρικών τομών.

Τέλος, στα παιδιά, η ανεπάρκεια της βιταμίνης D της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη, μπορεί να προκαλέσει ραχιτισμό και τερηδόνα. Ενώ φαίνεται  να υπάρχει και πιθανή συσχέτιση και με την ελαττωμένη  οστική  πυκνότητα νεαρών ενηλίκων, ηλικίας 20 ετών περίπου που γεννήθηκαν από μητέρες με σοβαρή έλλειψη βιταμίνης D

Πώς θα διαπιστωθεί εάν έχετε έλλειψη βιταμίνης D;

Η βιταμίνη D είναι μετρήσιμη, μέσω αιματολογικής εξέτασης η οποία είναι καλό να γίνεται στην αρχή της κύησης και αν επαναλαμβάνεται κατά την διάρκεια της.

Και εάν βρεθεί έλλειψη της βιταμίνης D, ποία είναι η αντιμετώπιση;

Η έλλειψη της βιταμίνης διορθώνεται μέσω διατροφής, έκθεσης στην ηλιακή ακτινοβολία για περίπου 10 λεπτά ημερησίως καθώς και με συμπλήρωμα βιταμίνης D.

Τρόφιμα πλούσια σε βιταμίνη D είναι: ο σολομός, ο τόνος, οι σαρδέλες, οι κρόκοι αυγών, τα τυριά, το βοδινό κρέας και τα μανιτάρια.

Τέλος, η έλλειψη της βιταμίνης συχνά απαιτεί τη χορήγηση συμπληρώματος, η δοσολογία του οποίου καθορίζεται κυρίως από την τιμή της βιταμίνης D.

Κέντρο Γονιμότητας & Γυναικολογίας Γλυφάδας

Επιμέλεια κειμένου: Τριγάζη Χριστίνα
Μαία, Σύμβουλος Μητρότητας και Θηλασμού
Συνεργάτης του Μαιευτήρα – Χειρουργού – Γυναικολόγου

Ιωάννη Κ. Δημητρακόπουλου