Αναλυτικά τα 3 τρίμηνα της εγκυμοσύνης

Η εγκυμοσύνη είναι ένα μοναδικό ταξίδι για την γυναίκα και τον σύντροφο της, το οποίο ολοκληρώνεται όταν κρατήσουν το παιδί στην αγκαλιά τους!

Η περίοδος της εγκυμοσύνης συνοδεύεται από σωματικές και ψυχολογικές αλλαγές.
Η έγκυος δεν είναι άρρωστη, χρειάζεται απλώς φροντίδα και στήριξη προκειμένου να ανταπεξέλθει στις αλλαγές που συμβαίνουν στο σώμα και στη ψυχολογία της.

Η διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 40 εβδομάδες. Η εγκυμοσύνη ξεκινάει από την πρώτη μέρα της τελευταίας περιόδου.

Η εννέα μήνες της εγκυμοσύνης, χωρίζονται σε 3 τρίμηνα, το καθένα από τα οποία έχει τις δικές του αλλαγές, ανάγκες και συμπτώματα.
Ας δούμε τα τρία τρίμηνα πιο αναλυτικά:

Πρώτο Τρίμηνο (1^η -13^η εβδομάδα κύησης) :

Το πρώτο τρίμηνο είναι το πιο σημαντικό, γιατί συμβαίνουν η πιο σημαντικές σωματικές διεργασίες, που θα υποστηρίξουν την εγκυμοσύνη.

Τα συμπτώματα είναι έντονα και πολλά και στο σώμα σας συντελούνται σημαντικές αλλαγές.
Μέσα σε αυτό το τρίμηνο η εξωτερική σας εμφάνιση δε θα αλλάξει, αλλά η ανάπτυξη του εμβρύου γίνεται με αλματώδης ρυθμούς. Στο τρίμηνο αυτό πραγματοποιείται η οργανογένεση στο εμβρύου.

Τα πρώτα φυσικά σημάδια της εγκυμοσύνης, πέρα από την καθυστέρηση, είναι η κόπωση, οι αλλαγές στην όσφρηση και τη γεύση, η διόγκωση και η ευαισθησία των μαστών.
Ακόμη, έχετε συχνουρία, ευαισθησία στο δέρμα, υπνηλία,  ζαλάδες, ναυτία, πρωινή αδιαθεσία και τάση για εμετό.

Ακούστε το σώμα σας, ξεκουραστείτε και κοιμηθείτε παραπάνω, φροντίστε την διατροφή σας και αποφύγετε το κάπνισμα και το αλκοόλ.

Συναισθηματικά, αρχίζετε να συνειδητοποιείτε πως είστε έγκυος και να αντιλαμβάνεστε τις αλλαγές που συμβαίνουν.
Τα συναισθήματα είναι ανάμεικτα και η ψυχολογία σας αρκετά ευαίσθητη, καθώς νιώθετε πολύ ευάλωτη.
Ακόμη, μπορεί να είστε ιδιαίτερα νευρική και κυκλοθυμική.
Ο σύντροφος σας θα πρέπει να δείξει κατανόηση και να κάνει υπομονή.

Τα καλά νέα είναι πως τα περισσότερα ενοχλητικά συμπτώματα  όπως οι ναυτίες, οι έμετοι, και η αδυναμία, θα υποχωρήσουν σταδιακά μετά το πρώτο τρίμηνο.

Το τρίμηνο αυτό θα κάνετε την πρώτη επίσκεψη στο γιατρό, συνήθως την 6^η εβδομάδα περίπου.
Στην πρώτη επίσκεψη διαπιστώνετε εάν η κύηση είναι ενδομήτριος, ο αριθμός των εμβρύων και ίσως μπορέσετε να ακούσετε την καρδιά του μωρού σας, η οποία ξεκινά να χτυπά μετά από την 6^η -7^η εβδομάδα.
Ακόμη, ο γιατρός θα σας συστήσει να κάνετε εξετάσεις προγεννητικού ελέγχου και να ξεκινήσετε τη λήψη ειδικών  βιταμινών, οι οποίες είναι σημαντικές για την ομαλή ανάπτυξη του εμβρύου.
Η συχνότητα των επόμενων επισκέψεων καθορίζεται από την υγεία της κάθε εγκύου και τις ιδιαιτερότητες της.
Τέλος, θα λύσουμε απορίες και θα σας δώσουμε οδηγίες για διατροφή, άσκηση και περιποίηση.

Δεύτερο Τρίμηνο (14^η – 28^η εβδομάδα) :

Το δεύτερο τρίμηνο είναι το καλύτερο της εγκυμοσύνης.
Νιώθετε λιγότερο κουρασμένες σε σχέση με το πρώτο και έχετε πιο πολύ ενέργεια. Θα αρχίσετε να δείχνετε έγκυος, καθώς η κοιλία σας θα μεγαλώνει!

Ο πλακούντας έχει σχηματιστεί πλήρως και αναλαμβάνει την παραγωγή ορμονών.
Μεταξύ 18-22 εβδομάδες θα νιώσετε για πρώτη φορά το μωρό σας.
Στην αρχή θα είναι απλά σαν σκίρτημα, αλλά όσο περνάει ο καιρός θα έχετε καθημερινή επικοινωνία.

Μπορεί να αισθανθείτε έντονη  επιθυμία για κάποιες τροφές.
Ακόμη, μπορεί να έχετε δυσκοιλιότητα, λόγω των αυξημένων επιπέδων προγεστερόνης, που επιβραδύνει την κινητικότητα του εντέρου.
Φροντίστε να λαμβάνετε αρκετές φυτικές ίνες, από φρούτα, λαχανικά, τρόφιμα ολικής αλέσεως, να πίνετε αρκετό νερό και να γυμνάζεστε (πάντα με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού).  

Επίσης, παρατηρούνται συχνά αλλαγές στη χροιά του δέρματος.
Η θηλαία άλως, οι σπίλοι και οι φακίδες σκουραίνουν. Ενώ συχνά εμφανίζετε το λεγόμενο χλόασμα στην έγκυο.
Για αυτό, φροντίστε αν μην βγαίνετε στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία.

Τα μαλλιά σας μπορεί να γίνουν πιο πυκνά, λόγω των ορμονών, καθώς ο φυσικός κύκλος της τριχόπτωσης αναστέλλεται και δεν επανακάμπτει παρά μόνο μετά τη γέννα.

Οι ορμονικές αλλαγές προκαλούν επίσης,  δερματικά εξανθήματα και αυξημένο σμήγμα καθώς και πρήξιμο στις ρινικές, στοματικές και κολπικές μεμβράνες, πράγμα που έχει ως αποτέλεσμα βουλωμένη μύτης, ελαφρές ρινορραγίες και αύξηση των κολπικών εκκρίσεων.

Επιπρόσθετα, παρατηρείται αυξημένη ροή αίματος στο χώρο της λεκάνης, αυξάνοντας έτσι τη λίμπιντο της εγκύου.

Καθώς η κοιλιά σας διογκώνεται, επηρεάζει τη λειτουργία του πεπτικού συστήματος και συχνά οι έγκυες παραπονιούνται για  δυσπεψία και ξινίλες.
Καθώς η κοιλιά σας μεγαλώνει όλο και περισσότερο, μπορεί να αρχίσετε να νιώθετε πόνο στην  πλάτη, πίεση στη λεκάνη, να πρήζονται ελαφρά οι αστράγαλοι και να παθαίνετε κράμπες στα πόδια.
Δυσκολία επίσης μπορεί να παρουσιαστεί και με την αναπνοή, καθώς θα λαχανιάζετε ευκολότερα.

Τέλος, μετά το πρώτο τρίμηνο λόγω της διάτασης της κοιλίας και της αύξηση βάρους εμφανίζονται ραγάδες, στην περιοχή του στήθους και της κοιλιάς ή και σε άλλα σημεία όπου υπάρχει διάταση του δέρματος.
Για αυτό καλό θα ήταν να αρχίσετε να εφαρμόζετε κάποιο λαδάκι ή κρέμα.

Συναισθηματικά, νιώθετε πολύ καλύτερα.
Έχετε συνειδητοποιήσει την εγκυμοσύνη σας και αρχίζετε να την ευχαριστιέστε περισσότερο, χωρίς το άγχος του πρώτου τρίμηνο, καθώς ο κίνδυνος αποβολής έχει μειωθεί αρκετά.

Μπορεί να αρχίσετε να νιώθετε άγχος που θα γίνετε γονείς και να έχετε ανασφάλεια λόγο κοινωνικών και οικονομικών καταστάσεων.
Το άγχος και ανασφάλεια είναι απόλυτα φυσιολογικά και δεν χρειάζετε να νιώθετε ενοχές. Προσπαθήστε όμως να το ελέγξετε και να παραμένετε ήρεμες.

Συχνά, οι έγκυες γυναίκες όσο μεγαλώνει η κοιλία τους και αυξάνετε το σωματικό τους βάρος, αρχίζουν να νιώθουν άσχημα με την εικόνα τους.
Φροντίστε να έχετε μια ισορροπημένη διατροφή, χωρίς υπερβολές και να θυμάστε πως η αύξηση βάρους είναι φυσιολογική στην εγκυμοσύνη, μέσα στα επιτρεπτά όρια.
Το πόσα κιλά θα πάρετε σχετίζετε με το σωματικό σας βάρος πριν μείνετε έγκυος και με το εάν έχετε μονήρη κύηση ή όχι.

Θα ήταν χρήσιμο να  παρακολουθήσετε μαθήματα προετοιμασίας για τον τοκετό (ανώδυνο τοκετό), να γνωρίζετε ποια είναι τα σημεία έναρξης τοκετού αλλά και να προετοιμαστείτε σχετικά με τη λοχεία, το θηλασμό και την περιποίηση του νεογνού.

Τρίτο Τρίμηνο (29^η -40^η εβδομάδα κύησης) :

Το τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης ίσως είναι το πιο κουραστικό.
Το βάρος του μωρού έχει αυξηθεί και η καθημερινότητα γίνεται πιο δύσκολη.

Ίσως νιώθετε τα πόδια σας βαριά, να δυσκολεύεστε να κοιμηθείτε το βράδυ, να νιώθετε πόνο στην πλάτη. Ακόμη, μπορεί η δυσκοιλιότητα να είναι εντονότερη, να εμφανίσετε αιμορροΐδες ή να γίνει εντονότερο το πρόβλημα εάν προϋπήρχε, να έχετε καούρες  και να παρατηρήσετε ελαφρώς πρησμένους αστραγάλους.

Είναι αναμενόμενο να κουράζεστε ευκολότερα, να λαχανιάζετε συχνά, να αισθάνεστε πίεση στην λεκάνη, να έχετε εντονότερη  συχνουρία, όσο το μωρό κατεβαίνει.

Στο τρίτο τρίμηνο η έγκυος βάζει το περισσότερο βάρος. Μπορεί να προστίθενται κιλά στην ζυγαριά σας, πολύ ευκολότερα.
Να αναμένετε αύξηση βάρους από 4,5 έως 5,4 κιλά σε αυτό το τελευταίο τρίμηνο. Από αυτά, τα 3 με 3,6 αντιστοιχούν στο παιδί.

Προσπαθήστε να έχετε σωστή διατροφή με μικρά και συχνά γεύματα, να πίνετε πολύ νερό και να ξεκουράζεστε.

Ακόμη, βρείτε στάσεις που σας βολεύουν ή ανακουφίζουν, χρησιμοποιώντας  μαξιλάρια  και φροντίστε όσο είναι εφικτό να κοιμάστε στο αριστερό πλάι.

Στο τρίτο τρίμηνο πολλές γυναίκες νιώθουν σφιξίματα ή πετρώματα στην κοιλιά, αυτές είναι οι προπαρασκευαστικές συστολές ή Braxton Hicks. Αυτό συμβαίνει όταν η μήτρα σας συσπάται  για 30 δευτερόλεπτα και μετά χαλαρώνει ξανά.
Οι συσπάσεις αυτές δεν είναι επώδυνες, δεν έχουν μεγάλη ένταση ή διάρκεια και δεν επαναλαμβάνονται περιοδικά.

Εάν νιώσετε επώδυνες συστολές που επαναλαμβάνονται και αυξάνονται σε ένταση και διάρκεια, δείτε υγρά να τρέχουν,  αίμα ή ροζ βλέννα, νιώσετε πόνο χαμηλά στην μέση καλέστε τον γιατρό άμεσα, καθώς αποτελούν σημάδια έναρξης τοκετού.

Καλό θα ήταν να αρχίσετε να προετοιμάζετε την βαλίτσα του μαιευτηρίου, τα απαιτούμενα έγγραφα και να επισκεφτείτε το χώρο, προκειμένου να είστε προετοιμασμένες και να νιώθετε πιο οικεία.

Συναισθηματικά, είναι απόλυτα φυσιολογικό να νιώθετε εντονότερα άγχος για την στιγμή του τοκετού.
Το ζευγάρι αρχίζει να προετοιμάζετε για την μεγάλη αλλαγή που θα συμβεί στη ζωή του. Αμφιταλαντεύεται ανάμεσα στο φόβο για τον πόνο, τις επιπλοκές και τα προβλήματα, τον ενθουσιασμό και την προσμονή.

Τα μαθήματα ανώδυνου τοκετού βοηθούν το ζευγάρι να διαχειριστεί το άγχος και να προετοιμαστεί για την μεγάλη στιγμή που θα αντικρίσουν το μωρό τους.

Όσο θα πλησιάζει η ημέρα του τοκετού θα νιώθετε εντονότερα ανυπομονησία, ενθουσιασμό, αγωνία, φόβο…
Συζητήστε ότι σας απασχολεί με τον γιατρό και τη μαία και προετοιμαστείτε για το θαύμα της ζωής.

Σε λίγο θα έχετε το μωρό στην αγκαλιά σας…!

Κέντρο Γονιμότητας & Γυναικολογίας Γλυφάδας

Επιμέλεια κειμένου: Τριγάζη Χριστίνα
Μαία, Σύμβουλος Μητρότητας και Θηλασμού
Συνεργάτης του Μαιευτήρα – Χειρουργού – Γυναικολόγου

Ιωάννη Κ. Δημητρακόπουλου