Θυρεοειδής και εγκυμοσύνη: Συμπτώματα, Διάγνωση και Θεραπεία

Οι ασθένειες του θυρεοειδούς, δηλαδή ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός είναι σχετικά συχνές στην εγκυμοσύνη.

Ο θυρεοειδής είναι ένας αδένας που βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του λαιμού σας, ο οποίος απελευθερώνει  ορμόνες, που ρυθμίζουν το μεταβολισμό σας, την καρδιά, το νευρικό σύστημα, το βάρος, τη θερμοκρασία του σώματος και πολλές άλλες διαδικασίες στο σώμα σας.

Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αν έχετε από πριν υπερθυρεοειδισμό ή υποθυρεοειδισμό, μπορεί να απαιτείται συχνότερος έλεγχος, ιδιαίτερα κατά το πρώτο τρίμηνο.

Περιστασιακά, η εγκυμοσύνη μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα παρόμοια με υπερθυρεοειδισμό κατά το πρώτο τρίμηνο. Αν αισθανθείτε αίσθημα παλμών, παρατηρήσετε απώλεια βάρους και έχετε επίμονους εμέτους, θα πρέπει να επικοινωνήσετε με το γιατρό.

Τι μπορεί να προκαλέσει η θυρεοειδοπάθεια εάν δεν ρυθμιστεί;

Εάν δεν φροντίσουμε ώστε να ρυθμιστεί η λειτουργία του θυρεοειδούς κατά την εγκυμοσύνη μπορεί να οδηγήσει σε πρόωρο τοκετό, προεκλαμψία (μια σοβαρή αύξηση της αρτηριακής πίεσης), αποβολή, ενδομήτριο θάνατο και χαμηλό βάρος γέννησης νεογνά. Ακόμη, τα νεογνά μητέρων με υποθυρεοειδισμό κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης αντιμετωπίζουν μεγάλο κίνδυνο να εμφανίσουν νοητική υστέρηση.
Είναι σημαντικό να αναφέρετε στο γιατρό, εάν έχετε ιστορικό υποθυρεοειδισμού ή υπερθυρεοειδισμού ή κάποιας άλλης θυρεοειδοπάθειας, έτσι ώστε να φροντίσει για τον τακτικό σας έλεγχο κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και να προσαρμοστεί κατάλληλα η θεραπείας σας.

Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού και υποθυρεοειδισμός κατά την εγκυμοσύνη

Υπερθυρεοειδισμός
Τα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού μπορεί να μιμούνται εκείνα της  φυσιολογικής εγκυμοσύνης, όπως ο αυξημένος καρδιακός ρυθμός, η ευαισθησία στις υψηλές θερμοκρασίες και η κόπωση.
Άλλα συμπτώματα του υπερθυρεοειδισμού είναι τα ακόλουθα:

• Καρδιακή αρρυθμία
• Νευρικότητα
• Σοβαρή ναυτία ή έμετος
• Ελαφρό τρέμουλο
• Προβλήματα με τον ύπνο
• Απώλεια βάρους ή χαμηλή αύξηση σωματικού βάρους αντίθετα από την αναμενόμενη αύξηση στην εγκυμοσύνη.

Υποθυρεοειδισμός
Τα συμπτώματα του υποθυρεοειδισμού, όπως η υπερβολική κούραση και η αύξηση του σωματικού βάρους, μπορεί εύκολα να τα μπερδέψει κανείς με αυτά της εγκυμοσύνης.
Άλλα συμπτώματα είναι:

• Δυσκοιλιότητα
• Δυσκολία συγκέντρωσης ή μνήμης
• Ευαισθησία σε χαμηλές θερμοκρασίες
• Κράμπες στους μύες.

Συχνά οι έγκυες εμφανίζουν κάποια διαταραχή του θυρεοειδούς πρώτη φορά κατά την εγκυμοσύνη, λόγω όλων των ορμονικών αλλαγών που συμβαίνουν στο σώμα της γυναίκας.
Η πιο κοινή αιτία υπερθυρεοειδισμού της μητέρας κατά την εγκυμοσύνη είναι η αυτοάνοση νόσος του Grave. Σε αυτή τη διαταραχή, ο οργανισμός παράγει ένα αντίσωμα, που ονομάζεται ανοσοσφαιρίνη διέγερσης θυρεοειδούς και  προκαλεί υπερέκκριση των θυρεοειδικών ορμονών.

Αντίστοιχα, η πιο κοινή αιτία εμφάνισης υποθυρεοειδισμού είναι η αυτοάνοση διαταραχή γνωστή ως θυρεοειδίτιδα  Hashimoto. Σε αυτή την κατάσταση, το σώμα επιτίθεται κατά των κυττάρων του θυρεοειδούς αδένα, αφήνοντας το θυρεοειδή χωρίς αρκετά κύτταρα και ένζυμα για να παράξει αρκετές θυρεοειδικές ορμόνες.

Πως γίνεται η διάγνωση της νόσου του θυρεοειδούς στην εγκυμοσύνη;

Ο υπερθυρεοειδισμός και ο υποθυρεοειδισμός κατά την εγκυμοσύνη διαγιγνώσκονται με βάση τα συμπτώματα, τη φυσική εξέταση και τις εξετάσεις αίματος, για να μετρηθούν τα επίπεδα του θυρεοειδοτρόπου ορμόνης (TSH), των θυρεοειδικών ορμονών Τ4, Τ3 και των αντιθυρεοειδικών αντισωμάτων Anti-TG  και Anti-TPΟ.

Η θεραπεία της νόσου του θυρεοειδούς στην εγκυμοσύνη

Η θεραπεία καθορίζεται ανάλογα με την διαταραχή και τις τιμές των ορμονικών εξετάσεων. Η ρύθμιση του θυρεοειδούς γίνεται μέσω φαρμακευτικής αγωγής, συμβατής  με την κύηση.

Παρακολούθηση στην εγκυμοσύνη

Ο ορμονικός έλεγχος είναι απαραίτητος στην αρχή της εγκυμοσύνης και πρέπει να επαναλαμβάνεται ανά 4 – 6 εβδομάδες, γιατί η δοσολογία της φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να αυξηθεί έως και 50% σε σχέση με την αρχική δόση με την πάροδο της εγκυμοσύνης.

Αν ανήκετε στις γυναίκες της «γκρίζας ζώνης», όπου οι θυρεοειδικές ορμόνες είναι φυσιολογικές, αλλά οι τιμές των αντισωμάτων είναι υψηλές, μπορεί να εκδηλώσετε θυρεοειδίτιδα μετά τον τοκετό, η οποία παρουσιάζεται σε ποσοστό 10% των γυναικών, μέσα σε 2 – 3 μήνες μετά τη γέννα. Ευτυχώς όμως συνήθως είναι αναστρέψιμη.

Κέντρο Γονιμότητας & Γυναικολογίας Γλυφάδας

Επιμέλεια κειμένου: Τριγάζη Χριστίνα
Μαία, Σύμβουλος Μητρότητας και Θηλασμού
Συνεργάτης του Μαιευτήρα – Χειρουργού – Γυναικολόγου

Ιωάννη Κ. Δημητρακόπουλου